1. Sơ lược:

AK-47 là một trong những vũ khí cá nhân thông dụng nhất của thế kỷ 20, do Mikhail Timofeevich Kalashnikov vẽ kiểu hoàn chỉnh vào năm 1947. Tên súng là viết tắt của "Avtomat Kalashnikova mẫu năm 1947" (tiếng Nga: Автомат Калашникова образца 1947 года), AK-47 thuộc loại tiểu liên, họ súng máy, theo phân loại của NATO, AK-47 thuộc loại súng trường tấn công, cũng thuộc họ súng máy (machine gun). Được Quân đội Xô viết sử dụng phổ biến vào năm 1949 và nhanh chóng trở thành loại vũ khí được ưa chuộng nhất bởi tính thông dụng, sự linh động, độ chính xác cao, chứa được nhiều đạn và độ bền rất cao.Cho đến thời điểm hiện tại, AK-47 và các phiên bản của nó là thứ vũ khí ưa chuộng tại các nước đang phát triển và trong chiến tranh du kích bởi chi phí thấp và độ tin cậy rất cao trong điều kiện chiến đấu không tiêu chuẩn của loại súng này vì những lý do đó Ak-47 trở thành loại súng chủ lực của Quân đội nhân dân Việt Nam, góp phần làm nên huyền thoại của bộ đội Cụ Hồ trong hai cuộc đấu tranh bảo vệ tổ quốc. Tuy hiện nay loại súng này đang dần trở nên lạc hậu trong điều kiện chiến đấu đòi hỏi độ chính xác cao (một nhược điểm của Ak-47 là độ giật siêu khủng khiến nó có độ chính xác kém) nên chúng ta đang dần thay thế bởi AKM/AKMS. Nhưng thời điểm để thay thế toàn bộ còn xa nên chúng ta hãy cùng tiềm hiểu nó để sau này có chiến tranh hay xung đột gì thì còn cầm súng mà bảo vệ tổ quốc. Đoạn video sau cho ta thấy Ak-47 hiện diện trong tất cả các loại hình chiến trường, bất cứ bức ảnh nào ta cũng thấy khẩu Ak-47 trên tay người lính.

*Thông số kỹ chiến thuật:

-Trọng lượng: 4.3 kg (không có đạn)
-Chiều dài: 870 mm loại báng gỗ
875 mm loại báng gấp khi mở và
645 mm khi gấp báng
-Cỡ nòng: 415mm
-Đạn: 7,62x39 mm M43
-Cơ cấu hoạt động: Trích khí ngang, Khóa nòng lùi, Thoi móc đạn xoay
-Tốc độ bắn: 600 viên/phút
-Sơ tốc: 710m/s
-Tầm bắn xa nhất: 1000m
-Cơ cấu nạp: Hộp cong 30 viên
-Ngắm bắn: Thước ngắm điều chỉnh được

2. Ưu - nhược điểm:
Ưu điểm chính của AK-47 chính là thiết kế đơn giản, kích thước nhỏ gọn và dễ sản xuất đại trà. Khẩu súng có chi phí sản xuất thấp, dễ lau chùi và bảo trì; đồng thời độ bền và độ tin cậy cao của nó đã trở thành huyền thoại. Khẩu AK-47 ban đầu được thiết kế sao cho nó dễ dàng được sử dụng và sửa chữa bởi các binh sĩ Liên Xô đóng quân ở vùng Bắc Cực - đôi bàn tay phải mang những chiếc găng tay chống rét. AK có piston trích khí lớn, độ rơ rộng giữa các bộ phận chuyển động, ngay cả trong trường hợp các chuẩn mực chế tạo bị giảm so với thiết kế vẫn cho phép súng có thể chịu đựng được một lượng lớn tạp chất khi không có điều kiện bảo dưỡng định kỳ. Điều này làm cho độ chính xác trở nên kém tin cậy hơn, các dung sai lớn hơn của các phát bắn cũng không cần phải để ý khi người ta cần "khoan nhiều lỗ" trên một mục tiêu. Đây là ảnh hưởng của học thuyết bộ binh Liên Xô trong thời gian đó, khi những súng trường được hiểu là một phần của sự tập trung hỏa lực bộ binh tầm gần chứ không phải độ chính xác đối với tầm xa. Tuổi thọ của khẩu AK-47 dao động từ 20 đến 40 năm tùy theo môi trường sử dụng vào bảo trì.
3. Một số đặc điểm cấu tạo
-Rãnh xoắn: 4 rãnh, bước xoắn: 235 mm
-Thước ngắm nằm ở phía đầu hộp khóa nòng (một số biến thể bố trí cuối hộp khóa nòng), có thể điều chỉnh dễ đàng bằng con chạy; được đúc liền với vai ngắm phía sau. Trên vai ngắm xẻ một khe ngắm hình chữ V ở chính giữa.
-Đầu ruổi chỉ thị điểm ngắm có hai vách bảo vệ, có thể vặn vít lên cao, xuống thấp để hiệu chỉnh chi tiết về tầm bắn khi bắn chỉnh súng. Đầu ruồi được đặt trên một bệ đầu có chốt ngang dùng để chỉnh hướng. Khi đã chỉnh đúng hướng bắn, chốt này được cố định.
-Lỗ trích khí ngang 1/3 nòng súng tính từ ngoài vào
-Hệ thống thoi đẩy (piston) liền khối với khóa nòng.
-Búa đập quay, có lẫy hãm để bắn từng viên
-Thoi móc đạn kiểu rãnh xoay có tác dụng kéo vỏ đạn khỏi buồng đạn. Khi khóa nòng bị lực của khí trích đẩy lùi hoặc người bắn dùng tay kéo khóa nòng lùi, móc đạn vừa xoay vừa kéo vỏ đạn ra, lực kéo phân chia đều và xoay quanh vành vỏ đạn. So với cơ chế kéo thẳng vàou vành vỏ dạn tại một điểm ở một số loại súng, cách xoay kéo vỏ đạn này làm giảm tối đa hiện tượng tắc đạn do không hất được vỏ đạn ra khỏi buồng đạn.
Đây là nguyên lý hoạt động của Ak-47:

Còn đây là nhìn từ bên ngoài:

4. Tính năng
-Tốc độ bắn lý thuyết: 600 phát/phút
-Tốc độ bắn trong chiến đấu: 40 phát/phút khi bắn phát một và 100 phát/phút khi bắn liên thanh.
-Chế độ điểm xạ 2 phát liên tiếp:
Do cấu tạo của súng không có chế độ điểm xạ 3 phát liên tiếp như M-16 hoặc AR-15, nhưng do nhịp bắn chậm hơn hai loại súng này nên xạ thủ có thể tập luyện việc bóp cò, nhả cò đúng lúc để hai viên đạn liên tiếp được bắn ra. Phương pháp này được nhiều xạ thủ giỏi của Quân đội nhân dân Việt Nam sử dụng lần đầu trong thực tế trên chiến trường(). Hiện nay cách bắn này đang được sử dụng khá phổ biến trên thế giới mà không phụ thuộc vào tính năng của súng. Một xạ thủ cấp I có thể bắn điểm xạ hai viên AK-47 trúng bia số 7 ở khoảng cách 100 m với hai điểm chạm chỉ cách nhau 10 đến 15 cm.
-Tầm bắn hiệu quả:
Chế độ bắn từng viên: 800 m
Chế độ bắn liên thanh: 400 m (góc tà bằng 0 hoặc góc tà dương không quá 10 độ); 200 m (góc tà âm không quá 15 độ), có độ chụm cao nhất ở 300 m với góc tà bằng 0.
Trong thực tế thì loại súng này thường được đặt thước ngắm ở cự ly 300m tương ứng với tầm bắn thẳng và xạ thủ tự chỉnh đường ngắm đúng lên trên hoặc xuống dưới so với mục tiêu tùy theo mục tiêu ở trong hay ngoài khoảng cách này. Những xạ thủ giỏi thường cảm nhận được mức độ nảy lên của nòng súng khi điểm hỏa để điều chỉnh lực giữ súng trên ốp che tay cho phù hợp, bảo đảm loạt đạn bắn ra có độ tản mát nhỏ nhất.
5. Cấu tạo
5.1. Nòng súng.
Trên nòng có các vị trí để lắp: bạc bảo vệ đầu nòng, bệ cố định đầu ngắm, khâu truyền khí thuốc, khâu đỡ ốp tay dưới, bệ lắp thước ngắm.
5.2. Hộp khoá nòng
5.3. Bộ phận khoá nòng.
Cấu tạo:
- Piston: Được liên kết với bệ khoá bằng ren theo kiểu mối lắp ghép lỏng.
Phía trước có lỗ ren để lắp piston và lỗ để lắp chốt hãm.
Phía sau có lỗ chứa lò xo đẩy về, mấu để giương búa khi khoá nòng lùi.
Bên phải có tay kéo khoá nòng.
Phía dưới có ổ đóng mở trong ổ có các bề mặt làm việc để đóng mở khoá nòng. Lỗ chứa đuôi thân khoá, dọc theo lỗ có xẻ rãnh chứa hất đạn. Gần cuối có mấu gạt để tỳ vào đầu cần bảo hiểm khi khoá nòng đóng kín.
- Thân khoá.
Phía trước có ổ chứa gờ đáy đạn trên ổ có mặt gương khoá nòng. Trên mặt gương có lỗ chứa đầu kim hoả, lỗ chứa móc đạn và lò xo.
Bên phải có tai phải. Trên tai có mặt tỳ, mấu đóng mở, trên mấu có các mặt làm việc để đóng mở khóa nòng.
Bên trái có tai trái trên tai trái có mặt vát quay ban đầu, mặt tỳ.
Phía dưới có sống đẩy đạn.
- Cơ cấu móc đạn gồm:
Thân móc đạn.
Lò xo móc đạn.
Trục móc đạn.
- Kim hoả và chốt giữ kim hoả.
5.4. Bộ phận đẩy về.
Bộ phận đẩy về gồm:
Lò xo đẩy về
Cốt dẫn hướng
Cốt động
Mũ chặn
5.5. Bộ phận cò, đập.
Cấu tạo.
- Tay cò .
- Cơ cấu bắn phát một gồm: lẫy bắn phát một, lò xo lẫy bắn phát một.
- Cơ cấu bảo hiểm gồm: Lẫy bảo hiểm,lò xo lẫy bảo hiểm.
- Cần điều khiển bắn gồm: Then ngang, tay gạt.
- Cơ cấu đập gồm: Búa đập, lò xo búa.
- Các trục liên kết gồm: 3 cái có cấu tạo giống nhau, lắp lẫn được cho nhau.
5.6. Bộ phận ngắm. Gồm: Bệ cố định; Bệ di động; Đầu ngắm; Bệ lắp thân thước ngắm (bệ vồng); Thân thước ngắm; Du tiêu.
5.7. Bộ phận tiếp đạn.
- Cơ cấu giữ hộp tiếp đạn.
- Hộp tiếp đạn.
5.8. Nắp hộp khoá nòng.
5.9. Ống dẫn piston và ốp tay trên gồm: ống dẫn piston, ốp tay trên.
5.10. Ốp tay dưới.
5.11. Báng súng, tay cầm.
- Báng súng trên báng có các vị trí để lắp:
Khuy luồn dây đeo
Ổ chứa hộp phụ tùng.
Đế báng.
Nắp đế báng
Lò xo ống phụ tùng.
6. Đạn sử dụng cho AK-47

-Đầu đạn thường, thường được gọi là đạn xuyên. Đạn thép có vỏ mềm, thường là đồng. Dùng bắn người, đạn không sơn gì cả.
-Đạn xuyên mạnh, một số nước làm đạn xuyên mạnh, sơn đầu đen như trên. Đạn xuyên và đạn xuyên mạnh có độ chính xác rất cao. Đường đạn của chúng giống nhau và là đường đạn cơ bản dùng để tính toán súng. Đạn xuyên mạnh chỉ khác ở giá thành, ví như đạn xuyên composite có vỏ mềm nhẹ và lõi volphram.
-Đạn cháy là đạn chứa thuốc cháy, xuyên vào trong mục tiêu rồi tự cháy. Đạn cháy có khả năng xuyên mạnh là đạn xuyên cháy, trúng đạn này rất nguy hiểm, thường phải cắt bỏ nơi trúng đạn.
-Đạn vạch đường vừa đi vừa cháy, phun ra rất nhiều bột nhôm và magiê sang rực chỉ rõ đường đạn, chỉ huy bắn vào đâu lính bắn theo đó. Đạn vạch đường thường có vạch đỏ. Nhiều người gọi đạn vạch đường là đạn cháy, đạn cháy thì lại gọi là đạn xuyên cháy. Đạn xuyên cháy có đường đạn cũng tốt nhưng đạn vạch đường bắn không chính xác, thường không dùng để hạ mục tiêu mà chỉ dùng chỉ thị.
-Đạn thử áp lực cao, đơn giản là có đầu đạn nặng, dùng để thử súng. Mỗi khẩu trước khi đến tay quân đội dùng đều phải bắn khá nhiều phát như vậy với vài chế độ bắn khác nhau.
-Đạn giảm thanh. Tức là đạn giảm thanh bắn trên súng thường không đầu giảm thanh. Đạn yếu hơn, thường có 2 phần đầu đạn, một phần sau cản trở tiếng nổ. Đạn giảm thanh chỉ dùng ở tầm rất gần, đường đạn rất tồi.
-Đạn tầm ngắn. Đây là đạn có vận tốc thấp, đạn tầm ngắn dưới âm có vận tốc đầu nòng dưới âm, đơn giản là đầu đạn rất nặng. Đạn được sản xuất với các yếu cầu như: dùng cho phiên bản cạc bin hay súng ngắn, hạn chế tầm đạn... Đạn tầm ngắn tạo áp lực rất cao trong nòng, nhưng đầu đạn nhẹ hơn đạn thử áp lực, tạo áp lực bé hơn. Đạn tầm ngắn có đường đạn không tốt, do quá khác đường đạn cơ bản mà khẩu súng thích hợp nhất. Tản mát xảy ra nhiều phấn lớn do tâm khí động và trọng tâm gần nhau, trọng tâm tiến liên phía trước làm cho đầu đạn ngoáy mạnh. Đạn này có ưu thế giảm thanh khi sử dụng đầu giảm thanh.
Nhìn chung, đạn AK là loại đạn có mật độ năng lượng trong thuốc phóng cao-được thiết kế dùng cho loại nòng súng trường ngắn. Khẩu súng chịu được áp lực rất cao so với loại đạn thông thường, dễ dàng tăng được động năng đầu đạn hơn nữa. Tuy vậy, người ta đều cố gắng tính toán động năng đầu đạn theo như loại đạn xuyên thường.
Vỏ đạn được làm bằng phường pháo nhồi phôi hình khối. Trước đây, phương pháp làm vỏ đạn là phương pháp dập kéo tấm mỏng. Phương pháp nhồi trước đây chỉ dùng chế vỏ đạn lớn, chế vỏ đạn chịu áp lực cao và điều kiện hình dáng buồng đạn khóa nòng không tốt. Ngày nay, phương pháp nhồi phôi khối vẫn là phương pháp quý tộc với đạn nhỏ.
Như vậy là đủ rồi còn về hình ảnh về cấu trúc và các thành phần của súng ta có thể tìm hiểu trong sách Giáo Dục Quốc Phòng - An ninh 11 (sách giới thiệu rất chi tiết nhìn mà muốn phát hỏa)
Những thông tin trên giúp bạn hiểu biết thêm về loại súng này, trong thực tế để khắc phục nhược điểm độ chính xác thấp của AK, chúng ta có thể điều chỉnh qua cách nhắm, khi đã thuần thục thì độ chính xác lại cao như một vị tướng đã nói "chiến tranh bằng vũ khí, chiến thắng bằng con người".