Lớp tàu hộ vệ Gepard (tiếng Nga: Гепард) được thiết kế nhằm thay thế cho các tàu hộ tống nhỏ (corvette) lớp Koni, Grisha, và Parchim trước đây. Chiếc Yastreb (Hawk), chiếc đầu tiên trong lớp, được chế tạo tại xưởng đóng tàu Zelenodol'slk Zavod ở Tartarstan năm 1991. Nó được hạ thuỷ tháng 7 năm 1993, và sau đó bắt đầu được trang bị. Nó đã hầu như hoàn thành vào cuối năm 1995, khi việc trang bị phải ngừng lại vì thiếu vốn. Được đổi tên lại thành Tartarstan, cuối cùng chiếc tàu cũng được hoàn thành tháng 7 năm 2002, và hiện đang phục vụ như một kỳ hạm của Hạm đội Caspian. Hai chiếc tàu cùng lớp với nó, Albtross (được đổi tên lại thành Dagestan) và Burevestnik (Chim báo bão), vẫn đang được chế tạo. Việt Nam chúng ta đã đặt mua 2 chiếc với hợp đồng trị giá lên đến 350 triệu đôla (khoảng 175 triệu đôla/chiếc). Hiện chúng ta đã nhận cả hai chiếc, một chiếc mang số hiệu HQ-011 Đinh Tiên Hoàng, còn lại chiếc mang số hiệu HQ-012 Ngô Quyền sau khi các quá trình thử nghiệm hệ thống vũ khí, điện tử và các hệ thống liên quan đã cập cảng Cam Ranh vào ngày 26/5. Hiện nay cả hai chiếc đã chính thức trong biên chế của Hải quân nhân dân Việt Nam
1. Đặc điểm khái quát:
Kiểu: tàu chiến
Trọng tải choán nước: 1,500 tấn (tiêu chuẩn) hay 2,100 tấn (đầy tải)
Độ dài: 102,14 m (93,5 m mớn nước)
Sườn ngang: 13,09 m
Mớn nước: 5,3 m
Động cơ đẩy: 2 trục CODOG, hai turbine khí (29.300 shp mỗi chiếc), 1 Type 61D Diesel (8.000 bhp), các bộ máy phát điện diesel 3.600 kW
Tốc độ: 28 knot (tương đương 51.87km/h)
Tầm xa: khoảng 4.000 nmi (7.000 km) với tốc độ hành trình 10 knot (tương đương 18.52km/h)
Tầm hoạt động: 15 ngày
Thủy thủ đoàn đầy đủ: 98 người
Đây là clip thử nghiệm bắn đạn thật:
2. Hệ thống vũ khí:
Lớp tàu Gepard 3.9 được cấu hình có khả năng sử dụng các vũ khí trong mức biển động lên tới cấp 5. Hệ thống vũ khí được thiết kế mở, cho phép cấu hình hệ thống vũ khí linh hoạt trong cả phòng không, chống ngầm và hỏa lực tấn công.
Hệ thống Radar bao gồm radar phát hiện mục tiêu trên không MR-352 "Poritiv" có tầm phát hiện lên đến 130km, radar điều khiển cụm hỏa lực "Monolit", radar điều khiển tên lửa phòng không MPZ-301 "Baza", radar điều khiển pháo phòng không MR-123 Vympel.
Hệ thống tác chiến điện tử có thể được trang bị cho tàu gồm các thiết bị gây nhiễu chủ động và thụ động
Ngoài ra, tàu còn được trang bị các hệ thống vũ khí tin cậy cao và uy lực mạnh:
a. 8 tên lửa chống tàu SS-N-25 Switchblade (hai bệ phóng bốn giàn)
Đây là tên lửa diệt hạm có độ chính xác tương đương với AGM-84 Harpoor nổi tiếng của Mỹ
SS-N-25 là loại tên lửa chống hạm dưới âm, bay sát mặt biển, sử dụng hệ dẫn quán tính giai đoạn bay giữa và radar chủ động giai đoạn cuối, có chiều dài 4,2m; đường kính 0,42m, trọng lượng 630kg, đầu đạn 145kgcó tầm hoạt động 130km, tốc độ cận âm Mach 0.8, được dẫn đường bằng quán tính và radar bán chủ động, được thiết kế để tấn công các tàu thuyền có tải trọng lên tới 5000 tấn. (tức là gấp 2.5 trọng tải của tàu). Đây là vũ khí uy lực nhất của Gepard 3.9
b. 1 Hệ thống tên lửa - pháo phòng không Palma
Hệ thống tên lửa - pháo phòng không Palma có thể chống trực thăng, máy bay, tên lửa hành trình chống hạm. Palma gồm hai pháo tự động 6 nòng 30mm AO-18KD/6K30GSh và 8 tên lửa siêu vượt âm dẫn bằng laser Sosna-R (lắp trên hai cụm ống phóng 3R-99E)
Palma có thể đánh chặn đồng thời 6 mục tiêu ở cự ly 200-8.000 m và bay ở độ cao tối đa 3.500 m; thời gian phản ứng của hệ thống là 3-5 giây. Các pháo AO-18KD 30mm có tầm bắn xa 200-4.000 m và bắn cao đến 3.000 m. Cơ số đạn 1.500 viên đạn xuyên giáp, phá-mảnh hoặc cháy. Các khẩu pháo có tốc độ bắn tối đa 10.000 phát một phút. c. 1 Pháo hạm đa năng AK-176M
Được sử dụng chủ yếu chống lại các mục tiêu trên mặt nước, mặt đất và phòng không tầm thấp
AK-176 có tốc độ bắn 120 phát/phút, sơ tốc đầu nòng 980m/s, tầm bắn xa nhất là 15.5km, tầm bắn hiệu quả là 10kmd. 2 Pháo bắn nhanh AK-630
AK-630 là "lá chắn" cuối cùng của Gepard, được sử dụng trong trường hợp hệ thống Palma không tiêu diệt hết các tên lửa diệt hạm đe dọa GepardAK-630 gồm 6 nòng cỡ 30mm, có tốc độ khai hỏa lên tới 6.000 phát/phút. Chúng dùng để tiêu diệt các loại máy bay chiến đấu cánh cố định, máy bay trực thăng, tàu chiến cỡ nhỏ và công kích mục tiêu ven biển.
Ngoài ra, tàu còn được trang bị 4 ống phóng ngư lôi 533 mm (hai bệ phóng kép)
Trên Gepard 3.9 còn có bãi đáp cho trực thăng săn ngầm Ka-27/28 làm nhiệm vụ săn ngầm và dẫn hướng bắn tên lửa bằng radar trên trực thăngVề việc hải quân trang bị thêm hai tàu hộ vệ tên lửa Gepard 3.9 là dấu hiệu tich cực cho thấy Hải quân nhân dân Việt Nam đang càng ngày hiện đại hóa và đủ sức bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và thềm lục địa Việt Nam trong tình hình tranh chấp ở biển Đông ngày càng căng thẳng và đang có nguy cơ leo thang.